Είτε είστε γονέας, παππούς και γιαγιά, φροντιστής ή ανάδοχος γονέας που μεγαλώνει ένα παιδί, μαθαίνετε πάντα.

ΠΑΙΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ:  ΤΑ ΠΡΩΤΑ 5 ΧΡΟΝΙΑ

•    Ανάπτυξη είναι ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μεγαλώνουν σωματικά και συναισθηματικά και μαθαίνουν να επικοινωνούν, να σκέφτονται και να κοινωνικοποιούνται.
•    Οι θετικές εμπειρίες και οι ζεστές σχέσεις που ανταποκρίνονται στα πρώτα 5 χρόνια της ζωής είναι κρίσιμες για την ανάπτυξη του παιδιού.
•    Στα πρώτα χρόνια, ο κύριος τρόπος μάθησης και ανάπτυξης του παιδιού σας είναι μέσα από το παιχνίδι και τις αλληλεπιδράσεις μαζί σας.
•    Άλλες επιρροές στην ανάπτυξη περιλαμβάνουν τα γονίδια, τη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα, την υγεία και την κοινωνία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
«Ανάπτυξη» σημαίνει αλλαγές στη φυσική ανάπτυξη του παιδιού σας. Είναι επίσης οι αλλαγές στις κοινωνικές, συναισθηματικές δεξιότητες, συμπεριφορά, σκέψη και επικοινωνία του παιδιού σας.
 Όλοι αυτοί οι τομείς ανάπτυξης συνδέονται μεταξύ τους και ο καθένας εξαρτάται και επηρεάζει τους άλλους.
 Στα πρώτα 5 χρόνια της ζωής, οι θετικές εμπειρίες και οι ζεστές σχέσεις που ανταποκρίνονται διεγείρουν την ανάπτυξη των παιδιών, δημιουργώντας εκατομμύρια συνδέσεις στον εγκέφαλό τους.
Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος των παιδιών αναπτύσσει συνδέσεις πιο γρήγορα τα πρώτα 5 χρόνια από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στη ζωή τους. Αυτή είναι η στιγμή που τίθενται τα θεμέλια για μάθηση, υγεία και συμπεριφορά σε όλη τη ζωή.
Τα μωρά γεννιούνται έτοιμα να μάθουν και ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται μέσω της χρήσης. Ένα περιβάλλον τόνωσης και φροντίδας με πολλές διαφορετικές δραστηριότητες δίνουν στα παιδιά πολλούς τρόπους να παίξουν, να αναπτυχθούν και να μάθουν, καθώς και πολλές ευκαιρίες να εξασκήσουν αυτό που μαθαίνουν.

ΣΧΕΣΕΙΣ:  Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Οι σχέσεις των παιδιών επηρεάζουν όλους τους τομείς και τα στάδια της ανάπτυξής τους.
Στην πραγματικότητα, η καλλιέργεια των σχέσεων είναι το θεμέλιο της υγιούς ανάπτυξης του παιδιού.
Μέσα από ζεστές σχέσεις, το παιδί σας μαθαίνει ζωτικές πληροφορίες για τον εαυτό του και τον κόσμο του.
Για παράδειγμα, το παιδί σας μαθαίνει ότι το  αγαπούν, είναι ασφαλές και σίγουρο.
Τα παιδιά μαθαίνουν επίσης για το τι συμβαίνει όταν κάνουν πράγματα όπως κλαίνε, γελάνε ή κάνουν ερωτήσεις.
Το παιδί σας μαθαίνει επίσης βλέποντας τις σχέσεις μεταξύ άλλων ανθρώπων – για παράδειγμα, βλέποντας πώς συμπεριφέρεστε με άλλα μέλη της οικογένειας ή με φίλους. Αυτή η μάθηση είναι το θεμέλιο για την ανάπτυξη των επικοινωνιακών, συμπεριφορικών, κοινωνικών και άλλων δεξιοτήτων του παιδιού σας.
Η σχέση του παιδιού σας μαζί σας είναι μια από τις πιο σημαντικές σχέσεις στη ζωή του.
Οι σχέσεις με άλλα μέλη της οικογένειας, φροντιστές, προσχολικούς παιδαγωγούς και άλλα παιδιά είναι επίσης πολύ σημαντικές για την ανάπτυξη του παιδιού σας.

ΠΑΙΧΝΙΔΙ:  ΠΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Στα πρώτα χρόνια, το παιχνίδι είναι ο κύριος τρόπος μάθησης και ανάπτυξης των παιδιών.
 Το παιχνίδι είναι διασκεδαστικό για το παιδί σας. Δίνει επίσης ευκαιρίες στο παιδί σας να εξερευνήσει, να παρατηρήσει, να πειραματιστεί και να λύσει προβλήματα.
Το παιδί σας θα χρειαστεί την υποστήριξη και την ενθάρρυνσή σας για να το κάνει αυτό.
 Αλλά είναι σημαντικό να στοχεύσετε σε μια ισορροπία μεταξύ της υποστήριξης του παιδιού σας και να το αφήσετε να δοκιμάσει να κάνει πράγματα μόνο του και μερικές φορές να κάνει λάθη.
Το να ανακαλύψει μόνο του πώς λειτουργεί ο κόσμος είναι ένα μεγάλο μέρος της μάθησης του παιδιού σας.
 Ο άφθονος χρόνος που αφιερώνεται παίζοντας, μιλώντας, ακούγοντας  και αλληλοεπιδρώντας  μαζί σας βοηθά το παιδί σας να μάθει βασικές δεξιότητες ζωής.
Αυτές οι δεξιότητες περιλαμβάνουν την επικοινωνία, τη σκέψη, την επίλυση προβλημάτων, τη μετακίνηση και τη συναναστροφή με άλλους ανθρώπους και παιδιά.
Το παιχνίδι είναι ένα εξαιρετικό μέσω  οικοδόμησης σχέσεων.
Το να παίζεις με το παιδί σου του δίνει  ένα απλό μήνυμα - είσαι σημαντικός για μένα. Αυτό το μήνυμα βοηθά τα παιδιά να μάθουν ποιοι είναι και πού ταιριάζουν στον κόσμο.

ΆΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Τα γονίδια του παιδιού σας και άλλοι παράγοντες όπως η υγιεινή διατροφή, η σωματική δραστηριότητα, η υγεία και η γειτονιά στην οποία ζείτε επηρεάζουν επίσης την ανάπτυξη του παιδιού σας.

ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η υγιεινή διατροφή δίνει στο παιδί σας την ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί.
 Αναπτύσσει επίσης την αίσθηση της γεύσης.
Το υγιεινό οικογενειακό φαγητό και τα διατροφικά πρότυπα στα πρώτα χρόνια μπορούν να δημιουργήσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες για όλη τη ζωή.

ΥΓΕΙΑ
Μικρές παιδικές ασθένειες όπως το κρυολόγημα, οι πόνοι στα αυτιά και η γαστρεντερίτιδα γενικά δεν θα έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ανάπτυξη.
 Όμως η αναπηρία, η αναπτυξιακή καθυστέρηση και οι χρόνιες ή μακροχρόνιες παθήσεις μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη.
Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε την κατάσταση του παιδιού σας και πώς αυτή επηρεάζει την ανάπτυξη.

ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η ανάπτυξη του παιδιού σας υποστηρίζεται από θετικές σχέσεις με φίλους και γείτονες, καθώς και από πρόσβαση σε παιδικές χαρές, πάρκα, καταστήματα και τοπικές υπηρεσίες, όπως παιδικός σταθμός, παιδικές ομάδες, νηπιαγωγεία, σχολεία, και βιβλιοθήκες.

 ΑΝΑΠΤΥΞΗ:ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Γενικά, η ανάπτυξη συμβαίνει με την ίδια σειρά στα περισσότερα παιδιά, αλλά οι δεξιότητες μπορεί να αναπτυχθούν σε διαφορετικές ηλικίες ή χρόνους.
Για παράδειγμα, τα παιδιά συνήθως μαθαίνουν να στέκονται και μετά μαθαίνουν να περπατούν. Αλλά αυτή η εξέλιξη μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή μεταξύ 8 και 18 μηνών. Έτσι, αν αναρωτιέστε αν η ανάπτυξη του παιδιού σας είναι σε καλό δρόμο, θυμηθείτε απλώς ότι η ανάπτυξη συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου. Οι διαφορές μεταξύ των παιδιών συνήθως δεν προκαλούν ανησυχία.
Εάν αισθάνεστε ότι κάτι δεν πάει καλά με την ανάπτυξη του παιδιού σας, εμπιστευτείτε το ένστικτό σας και λάβετε βοήθεια έγκαιρα. Επισκεφθείτε τον παιδίατρό σας.

ΤΟ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΓΟΝΙΟΣ

Είτε είστε γονέας, παππούς και γιαγιά, φροντιστής ή ανάδοχος γονέας που μεγαλώνει ένα παιδί, μαθαίνετε πάντα.
Είναι εντάξει να αισθάνεστε σίγουροι για αυτά που γνωρίζετε. Και είναι εντάξει να παραδεχτείτε ότι δεν γνωρίζετε κάτι και να κάνετε ερωτήσεις ή να λάβετε βοήθεια.
Είναι επίσης σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας. Το να φροντίζετε τον εαυτό σας σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά είναι καλό για εσάς και είναι καλό για το παιδί σας.
Όταν είστε καλά, μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας τη στοργική φροντίδα  που χρειάζεται για να μεγαλώσει και να ευδοκιμήσει.
Να θυμάστε ότι μέρος της φροντίδας του εαυτού σας είναι να ζητάτε βοήθεια, ειδικά εάν αισθάνεστε άγχος, αγωνία ή θυμό.
Υπάρχουν πολλά άτομα που μπορούν να υποστηρίξουν εσάς και το παιδί σας, συμπεριλαμβανομένου του συντρόφου σας, των φίλων, των συγγενών, και του παιδιάτρου σας.